Proficiat, je hebt je bundeltje geluk eindelijk in handen! Of misschien ben jij nog aan het aftellen naar de grote dag? In ieder geval heb jij ongetwijfeld al het één en ander gehoord en gelezen over de kraamtijd. Dus waarom weer zo’n artikel?
Wij van Bevallig, hebben gemerkt dat veel van de informatie die je tegenkomt als mama in spé of pas bevallen vrouw – de werkelijkheid meestal onderbelicht of juist overdrijft. In dit artikel geven we jou daarom een realistisch overzicht van wat je écht kunt verwachten tijdens de kraamweek en de algehele kraamperiode. Elke persoon en situatie is natuurlijk uniek, maar zo krijg je wel een impressie. Dit helpt je om er op een evenwichtige manier tegenaan te kijken en jezelf voor te bereiden. En als je er net middenin zit, dan weet je na het lezen van dit artikel – dat je zeker niet alleen bent. En onthoud vooral dit: het is allemaal maar voor even! Postpartum is a season that comes and goes.
1. Kraamvloed in overvloed
De eerste 24 uur na je bevalling verlies je zo’n halve liter bloed. Dat bloedverlies begint als een hevige menstruatie, maar neemt geleidelijk af totdat je na ongeveer 3 á 6 weken enkel een geelachtig of wit residu overhoudt. Je mag geen tampons of een menstruatiecup gebruiken omdat dit een verhoogde kans geeft op een infectie. Het is dus daarom wel zo handig om de juiste benodigdheden in huis te halen: kraamverband, maandverband, netbroekjes en een spoelflesje. Check deze onmisbare items in onze kraampakketten.
Meer weten? Lees hier alles over postnataal bloedverlies.
2. Een beurse onderkant
Het spreekt voor zich. Na een vaginale bevalling zal je onderkant nogal “gevoelig” zijn. Misschien ben je zelfs ingescheurd of geknipt en heb je hechtingen. In ieder geval, zolang je nog vloeit – wordt het afgeraden om jezelf na een toiletbezoek af te vegen met toiletpapier of tissues. Het is daarom verstandig (en aangenamer) om na de wc, je intieme zone af te spoelen met water. Dat betekent dus dat je de eerste paar dagen niet zomaar eventjes het toilet – in en uitwandelt. Dat vergt dus wat meer inspanning dan normaal.
Een verlichtende tip is om tijdens het plassen , met een spoelflesje een waterstraal langs je vagina te laten lopen, zo vermijd je of verminder je een branderig gevoel. Om andere pijnklachten te verzachten, als je bijvoorbeeld last hebt van een gezwollen of blauwe huid rond de hechtingen – leg je daar een koud kompres tegen.
Bekijk hoe onze Viva La Veejay box je hierbij kan helpen!
3. Bang voor de grote boodschap
Het maken van ontlasting is iets waar veel vrouwen tegenop zien na de bevalling. Als je een keizersnede hebt gehad, dan kan elke vorm van druk ongemakkelijk of pijnlijk zijn. Als je vaginaal bent bevallen, dan heb je mogelijks angst dat je hechtingen openspringen (wat zeer onwaarschijnlijk is) of moet je gewoon niet denken aan het idee dat je “weer moet persen”.
Dat is natuurlijk begrijpelijk, maar je mag je ontlasting zeker niet ophouden. Grote kans is dat je tijdens de zwangerschap ook al last had van obstipatie en dat maakt het er natuurlijk niet makkelijker op. Daarom raden wij aan om na de bevalling zoveel mogelijk vocht en vezelrijke voeding in te nemen. Een andere goeie tip is om direct al in het ziekenhuis te vragen om een vezelzakje. Steek voor de zekerheid ook een zakje havermout in je ziekenhuistas en eet na de geboorte een stevige portie havermoutpap. Dat verzacht je ontlasting en voorkomt dat je hard moet “drukken” tijdens je wc-bezoek.
4. Aambeien
Daar zit je natuurlijk niet op te wachten. Maar ongeveer 85% van pas bevallen vrouwen krijgt hier mee te maken tijdens de zwangerschap of na de geboorte van hun kindje. Dat kan verschillende oorzaken hebben: de groeiende baarmoeder geeft extra druk op het weefsel rond je anus, je krijgt slappere spierwanden en bloedvaten door de aanmaak van progesteron én de toegenomen druk op je anus tijdens het persen.
Aambeien zijn dus uitstulpingen in het darmslijmvlies die ontstaan doordat er een verhoogde druk is op de bloedvaatjes rondom de anus. Ze kunnen zeer pijnlijk zijn en in het geval van externe aambeien, zitten ze vooral “in de weg” tijdens het groot toilet. Je kunt ze dan ook voelen als een soort “uitstulpsels” of bolletjes. Naast pijn, zijn ook jeuk of een branderig gevoel rondom de anus de typische klachten. Heb je daar geen last van, maar zie je opeens een veeg helderrood bloed na je toiletbezoek? Dan is er kans dat je last hebt van interne aambeien, die bestaan namelijk ook. Geruststelling: aambeien zijn meestal onschuldig en verdwijnen vaak vanzelf. Als dat niet zo is, dan geef je het door aan je vroedvrouw of arts en vinden ze voor jou de juiste behandeling.
5. Emoties à volonté
Je zou denken dat je na de bevalling, met een grote smile aan het genieten bent van je pasgeboren kindje. De realiteit blijkt anders: zo’n 50 – 80 % van de vrouwen ervaart na hun bevalling, de “baby blues”. De combinatie van een verstoorde hormoonbalans en het enorme slaapgebrek hakt er dus flink op in en kan ervoor zorgen dat jij geen roze wolken ziet, maar alleen bliksem & donder. Enter momzilla! Meestal beginnen de “kraamtranen” rond de derde dag na de geboorte en voel je je ongeveer na twee weken weer wat beter.
Ben jij al maandenlang niet jezelf en raak je maar niet uit de put? Trek dan aan de bel en bespreek het met je vroedvrouw of arts. Een postnatale depressie kan namelijk iedereen overkomen en het is belangrijk om op tijd hulp te krijgen!
Meer weten? Lees binnenkort ons artikel over postpartum depressie.
6. Borstvoeden is trial & error
Borstvoeding is een natuurlijk mechanisme, dus dat gaan vanzelf toch? Klinkt logisch, maar in de werkelijkheid ervaren de meeste mama’s opstartproblemen. Er is een waslijst aan kwaaltjes die we kunnen noemen, maar de gemeenschappelijke deler is dit: borstvoeden is een wisselwerking tussen mama en kind. En dat heeft tijd nodig. Laat je dus niet ontmoedigen en wees geduldig. Het is (even) doorzetten, maar de aanhouder wint! Meestal toch wel. Vraag anders advies van een vroedvrouw of lactatiedeskundige. Lukt het echt niet? Flesvoeding is ook een prima alternatief.
7. Het moedergevoel is er niet altijd direct
Proficiat, je bent bevallen en hopla – opeens ben je (weer) mama! Hoe de hechting met je baby verloopt, is geheel afhankelijk van de situatie. Idealiter, zijn er bij een natuurlijke bevalling allerlei hormonen actief in je lichaam die het hechtingsproces bevorderen. Dankzij die “hormooncocktail” voel jij je euforisch of ontroerd wanneer jij je baby voor het eerst ziet. Maar zo werkt het nu eenmaal niet altijd.
Bij sommige bevallingen, ervaar je als mama niet direct dat oergevoel en is er (meer) tijd nodig om te hechten met je kindje. Dat kan allerlei oorzaken hebben: de geboorte verliep niet zoals je had gehoopt, er waren medische complicaties of je moet gewoon even wennen aan de hele situatie. Wat het ook mag zijn, het is oké. Voel je niet schuldig en weet dat dit jou geen “slechte mama” maakt. Neem de tijd om kennis te maken met je nieuwe kindje, lees over het (nieuwe) ouderschap en als je wilt, praat je erover met iemand die je vertrouwt. Dat moedergevoel zal geleidelijk opkomen. Het komt allemaal goed!
8. Je lichaam heeft tijd nodig
Na de bevalling oogt je lichaam meestal niet zoals je het gewend bent. Je hebt 9 maanden (of iets korter) uit het niets een heel nieuw leven gecreëerd en dat vervolgens op deze wereld gezet. Intern is er dus een hele renovatie geweest om ruimte te creëren voor jouw groeiende baby. Nogal logisch dus dat je niet van de ene op andere week weer in je oude broek past. Laat je dus niet misleiden door overtuigende foto’s van bekendheden en vergelijk jezelf ook absoluut niet met vriendinnen of familieleden. Elk lichaam is anders en postnataal herstel vergt nu eenmaal tijd. Het gezegde 9 maanden op 9 maanden af, is dan ook heel persoonlijk. Voor sommige vrouwen is het een understatement en voor anderen weer juist overdreven. Het doet er niet toe: gun het jezelf om weer op krachten te komen en wanneer je er klaar voor bent, kun je voorzichtig weer beginnen met sporten.
Bekijk eens Het Kraamboekje, voor handige oefeningen & vakkundig tips over jouw postnataal herstel.
9. Onregelmaat wordt de nieuwe maat
Met pasgeboren baby’s kun je moeilijk plannen. Ze hebben namelijk nog geen dag – en nachtritme, dat moeten ze nog leren. Voor jou als mama, lijken daardoor de dagen over te gaan in nachten en voelt alles als één grote soep. Zelfs een uitstapje naar de kinderarts of een wandeling in het park, lijkt een halve volksverhuizing. Heb jij zorgvuldig alles op tijd in je luiertas ingepakt en sta je al bij de deur – dan heeft kindlief opeens een explosieve luier of wil je engeltje perse wéér eten. Frustrerend, vooral omdat wij het gewend zijn om te rennen, vliegen en haasten. Maar bekijk het vanuit je kind’s perspectief: na maandenlang in de baarmoeder geleefd te hebben, moet hij of zij nog wennen aan de wereld. Jouw kleintje is vlak na de geboorte, eigenlijk nog één en al instinct. Neem het dus rustig aan en laat je leiden door het (gebrek) aan ritme. Samen met je baby zul je uiteindelijk weer regelmaat vinden, ook al duurt het wat langer.
10. Gebroken nachten
Tallozen studies zijn er gedaan over het aantal uren slaap die je inlevert als ouder van een pasgeboren baby. Naar schatting krijgen ouders gemiddeld 5 uren slaap in het eerste levensjaar van hun kind. Dat betekent dat ze 44 nachten doorhalen in die periode. Uit ervaring (en onderzoek) weten we dat vooral die eerste 3 à 4 maanden moeilijk (of zelfs ellendig) kunnen zijn. Je baby kan zichzelf nog niet troosten, heeft last van krampjes, tandjes – of wil gewoon bij mama zijn. Het valt niet te verdoezelen, die verstoorde nachtrust is misschien wel de grootste uitdaging van het moederschap. Het goede nieuws? Ook dit gaat weer voorbij. Echt waar! En de clichés zijn waar: probeer te slapen wanneer je engeltje slaapt.
Heb jij toevallig een heerlijke huilbaby en lukt dat niet? Vraag dan hulp aan je familie en vrienden, of schakel kraamhulp in. Dat is niets om je voor te schamen, want je hebt je slaap hard nodig om te herstellen.